przykłady można by mnożyć a mnożyć

inv ( litera) A, a

* * *

indecl.

1. ( litera) A, a; A jak Anna A is for Alpha; A as in Alpha; od a do z from A to Z; jeśli się powiedziało a, trzeba powiedzieć b in for a penny, in for a pound l. in for a dollar.

2. ( głoska) a.

1. (łączy zdania wyrażające przeciwstawione sobie, ale związane ze sobą fakty) and; while, whereas; w kubku był sok, a w kieliszku wino there was some juice in the mug, and some wine in the glass; ja lubię ciebie, a ty mnie I like you and you like me; ty dyktujesz, a ja piszę you dictate, and I'll write it down; ty jesteś wesoły, a on smutny you are merry, while l. whereas he is sad.

2. ( wprowadza dodatkowe okoliczności lub dopowiedzenia) przeszliśmy przez ulicę, a pies szedł za nami we crossed the street, and the dog was following us; spał zdrowo, a jego dłonie mocno zaciskały się na poduszce he was sound asleep, his hands clutching the pillow tightly; spóźnisz się, a to jest źle widziane you'll be late, and they don't like it; statek poszedł na dno, a cała załoga wraz z nim the ship foundered, and the whole crew with her.

3. ( wyraża zaskoczenie lub zdziwienie) stary, a głupi he's so old, and yet so foolish; tylu was było, a (jednak) nikt mi nie pomógł there were so many of you and l. but nobody helped me; wyjechała, a (przecież) powinna była zostać she left when she should have stayed; uważa, że jest ważny, a (przecież) wcale tak nie jest he thinks he's important, which is not so at all.

4. (charakteryzuje konsekwencje tego, o czym mówiono wcześniej) krzyknąłem, a on usłyszał i odwrócił się I shouted, and he heard me and turned back; przyjdź, a sam się przekonasz come and you'll see for yourself.

5. ( wyraża przeciwstawienie lub porównanie) ja pracuję, a on się bawi I work and he plays l. while he plays; ludzie a zwierzęta humans and animals; humans versus animals; zrób raczej mniej, a dokładniej you'd better do less but more accurately.

6. arch. l. lit. (= i) and; dwa a dwa jest cztery two and two makes four; tak pewne, jak dwa a dwa cztery (as) sure as eggs; młoda a urocza young and charming.

7. a nie (and) not; pójdziemy do lekarza dzisiaj, a nie jutro we'll see the doctor today, (and) not tomorrow; to jest osioł, a nie koń this is a donkey, (and) not a horse.

8. między l. pomiędzy... a... between... and...

9. ( poprzedza człony wyliczenia) a to... a to... now... now...; będą pytać: a co, a gdzie, a jak? they will ask, what? where? how?

10. ( w pytaniach) a ty? and you?; how about you?; what about you?; ja to widzę, a ty? I can see it, can you?; nie znam go, a ty? I don't know him, do you?

11. ( łączy wyrazy powtórzone dla wyrażenia nacisku) nic a nic nothing at all; nic a nic się nie boję/martwię I'm not scared/worried in the least; przykłady można by mnożyć a mnożyć examples could be multiplied (ad infinitum); wcale a wcale not at all.

12. (łączy zaimki wskazujące, powtórzone dla wyrażenia nieokreśloności) taki a taki such and such; w tym a tym miejscu at such and such a place; nazywał się tak a tak he was called so and so.

13. ( w połączeniach z przysłówkami i spójnikami) a jednak and yet; a mianowicie namely; a mimo to still, nevertheless, none the less; a raczej or rather; a więc (and) so, therefore; a zwłaszcza and in particular; a co dopiero... let alone..., not to mention...; a już na pewno nie... least of all...; Bogiem a prawdą truth to tell; raz a dobrze once for all.

a bo co? why (are you asking)?; a bo ja wiem? how (the hell) should I know?; a cóż to takiego? hey, what's that supposed to be?; a jak sądzisz? what do you think?; a masz! that's for you!; a nie mówiłem? didn't I tell you?; what did I tell you?; a niech to! shoot!, drat it!; a niech to wszyscy diabli wezmą! damn it!; a to cudownie! that's great!; wonderful!; brilliant!; a to dopiero! well, well, well!; a to łajdak! what a scoundrel!; a to ci niespodzianka! surprise, surprise!; a to pech! (that's) too bad!; a niech tam! what the heck!; a dlaczegóżby nie? why (ever) not?; a widzisz? see? (I was right); a żeby cię! damn you!; aha!

1. ah!, oh!, wow!, well!; a, tu jesteście! ah! here you are!; a, wreszcie koniec pracy! well, we've finished at last!

2. ( w utartych wyrażeniach) a fe! shame (on you)!; żart. l. arch. fie!; a kuku! peekaboo!; a kysz! żart. go away!; a psik! a(h)choo; a sio! pot. go away!

- mnożyć liczby całkowite/ułamki to multiply whole numbers/fractions

- mnożyć 2 przez 3 to multiply 2 by 3

- mnożyć ułamek przez liczbę całkowitą to multiply a fraction by a whole number ⇒ pomnożyć

- mnożyć bakterie/rośliny/zwierzęta to propagate a. breed bacteria/plants/animals

- mnożyć kwiaty z nasion/sadzonek to propagate flowers from seeds/to grow plants from seedlings

- mnożenie zwierząt w laboratoriach genetycznych the breeding a. propagation of animals in genetic laboratories ⇒ rozmnożyć

- mnożyć pieniądze/kapitał to increase a. multiply money/capital

- przykłady można mnożyć there are countless examples

- mnożyć obowiązki/przepisy/ustawy to increase a. multiply duties/regulations/resolutions

- mnożyć problemy/przeszkody/trudności to increase a. multiply problems/obstacles/difficulties

- mnożą się wypadki drogowe the number of road accidents is increasing

- na ich temat zaczęły mnożyć się plotki rumours about them are increasing a. proliferating

- dobrze ulokowane pieniądze mnożą się well-invested money multiplies

- króliki mnożą się w szybkim tempie rabbits breed a. reproduce at a fast rate

- rośliny mnożą się, rozsiewając nasiona plants propagate a. reproduce by scattering their seeds ⇒ rozmnożyć się

- różnice pomiędzy Wschodem a Zachodem differences between the East and the West

- między Warszawą a Krakowem pociąg zatrzymuje się raz the train stops once between Warsaw and Cracow

- ja idę, a ty? I’m going, (and) what about you?

- ja poprę ten wniosek, a jak sądzę moi koledzy też I’ll support the motion, and I imagine my colleagues will as well

- przyjdź tu, a zobaczysz come here and you’ll see

- stary jesteś, a głupi you’re an old fool

- przyjdź dziś, a nie jutro come today, and not tomorrow

- to jest klon, a nie, przepraszam, to brzoza this is a maple tree – no, sorry, it’s a birch

- ciężko pracował, a niczego nie osiągnął he worked hard, but he achieved nothing

- Polska a Rosja w XIX wieku Poland and Russia in the 19th century

- język a literatura language and a. versus literature

- zmywałam naczynia, a on czytał gazetę I was washing the dishes, and a. while he was reading a newspaper

- kupił samochód, a powinien był przeznaczyć pieniędze na mieszkanie he bought a car, whereas a. but he should have spent the money on a flat

- masz osiemnaście lat, a on dopiero pięć you’re eighteen, whereas a. while he’s only five

- a poza tym (and) besides a. anyway

- na pewno nie zabłądzę, a poza tym mam mapę I won’t lose my way, besides a. anyway, I’ve got a map

- lubię wszystkie zupy, a najbardziej pomidorową I like all kinds of soup, and tomato soup most of all

- a co dopiero let alone

- dziecko nie potrafi utrzymać się na nogach, a co dopiero chodzić the baby can’t stand yet, let alone walk

- kraje europejskie, a zwłaszcza Niemcy i Norwegia the European countries, (and) especially Germany and Norway

- a zresztą, czy to nie wszystko jedno? (and) anyway, does it really matter?

- wcale a wcale się nie boję I’m not afraid in the least

- nic a nic z tego nie rozumiem I don’t understand it at all

- w ogrodzie było kwiatów a kwiatów there were masses a. a lot of flowers in the garden

- w takim a takim miejscu in such-and-such a place

- taki a taki such-and-such

- takie a takie nazwisko such-and-such a name

- o tej a o tej godzinie at such-and-such a time

- słowik śpiewał słodko a łagodnie the nightingale was singing sweetly and softly

- zasnął spokojnym a głębokim snem he fell into a deep, peaceful sleep

- a jak tam twoje egzaminy? and how are your exams going?

- a widzisz! to wszystko prawda (you) see? it’s all true

- a powiedz, ile masz lat (and) tell me how old you are

- a niech sobie idzie oh, let him/her go

- „poplamiłeś sobie spodnie” – „a co tam!” ‘you’ve stained your trousers’ – ‘ah, it’s nothing! a. not to worry!

- „Anna zdała egzamin” – „a jednak!” ‘Anna passed the exam’ – ‘well, well!’

- a nuż coś wygram I might win something

- a nuż ktoś przyjdzie? what if somebody comes?; somebody might come

- a nie mówiłem? didn’t I say so?; I told you (so)!

- ciągle się pyta, a co, a gdzie, a jak he keeps on asking what, and where, and how

■ a to…, a to first…, (and) then…

- ciągle się coś psuło: a to rozrusznik, a to skrzynia biegów something was always going wrong: first the starter, then the gearbox

- mnóstwo sukienek, a to z aksamitu, a to z jedwabiu lots of dresses, some of velvet, some of silk